هدف نهایی هر کسب و کاری سود آوری پایدار است اما سود آوری بدون ارزش آفرینی اشتباه است. ارزش آفرینی برای کسب و کار در تمام انواع مشاغل ضرورتی انکار ناپذیر است زیرا کمک میکند در شرایط جدید اقتصادی، استراتژیهای مناسبی جهت حفظ مزیت رقابتی و توسعه پایدار اتخاذ نمایند. ارزش آفرینی برای مشتریان به فروش بهتر محصولات و خدمات منجر میشود؛ ارزش آفرینی برای کارکنان به کارایی و بهرهوری بالاتر میانجامد و ارزش آفرینی برای سهامداران باعث افزایش سهام و تضمین سرمایه گذاری در آینده میگردد. در ادامه مقاله جزئیات بیشتری در مورد این اصول خواهید آموخت.
ارزش آفرینی برای کسب و کار چیست؟
ارزش آفرینی چیست؟
قبل از آغاز بحث باید مفهوم ارزش آفرینی (Value Creation) را درک کنیم. «ارزش» مفهومی بسیار کهن در علم و ادبیات علمی بوده و به معنای سودمندی و مفید بودن است. ارزش با مفهوم «مطلوبیت» در اقتصاد هماهنگی کامل دارد اما در مدیریت و بازاریابی جدید است. ریمن در سال 1989 اولین بار مفهوم ارزش آفرینی برای کسب و کار را در قالب مفهوم مدیریت مبتنی بر ارزش (Value- Based Management) مطرح کرد.
ایجاد ارزش یا ارزش آفرینی نقطه آغاز هر کسب و کار کوچک یا بزرگی است. ارزش چیزی نیست که بتوان برای یک کسب و کار به طور دقیق تعریف کرد بلکه واژه ای فراگیر است که توسط مشتریان، کارکنان و سهامداران هر کسب و کار به طور منحصر به فرد تعریف میشود. ارزش چیزی است که به صورت یک کالا یا خدمت (جهت برآوردن یک نیاز یا رفع یک مشکل)، توسط سازمان یا کسب و کار عرضه میگردد. برای به حداکثر رساندن ارزش برای تمام ذینفعان، ابتدا باید اهداف و انتظارات آنها مشخص شود. سپس راهی برای دستیابی به آن اهداف و برآورده کردن آن انتظارات کشف و پیاده سازی گردد.
ارزش آفرینی برای کسب و کار یعنی چه؟
ارزش آفرینی برای کسب و کار فرآیندی است که ورودیها را به خروجیهای ارزشمند تبدیل میکند. به عبارت دیگر مجموعهای از اعمال انسانی و مدیریتی است که ایجاد ثروت میکند. بنابراین بین ارزش آفرینی و موفقیت کسب و کار ارتباط متقابل و تنگاتنگ وجود دارد.
ارزش آفرینی برای کسب و کار را میتوان در دو دسته کلی جای داد: ارزش آفرینی ملموس یعنی تبدیل مواد خام به محصول یا خدمات فیزیکی و ملموس مانند لباس، تلفن همراه یا تعمیر اتومبیل؛ ارزش آفرینی ناملموس مانند افزایش بهره وری، صرفهجویی در زمان، کاهش استرس و دسترسی راحت به خدمات. به عنوان مثال دو تعمیرگاه اتومبیل را در نظر بگیرید. یک تعمیرگاه در اسرع وقت، بدون معطل کردن مشتری و با بهترین کیفیت خدمات خود را ارائه میکند. در مقابل تعمیرگاه دوم همان کیفیت خدمات را با ایجاد استرس در مشتری یا اتلاف وقت او انجام میدهد. کدام یک ارزش بیشتری برای مشتری خلق کرده است؟
سطوح ارزش آفرینی برای کسب و کار
سطوح ارزش آفرینی برای کسب و کار
شاید به نظر برسد یک کسب و کار فقط برای مشتریان خود خلق ارزش میکند. اما تحقیقات نشان میدهد باید دو گروه موثر دیگر نیز مورد توجه قرار گیرند: کارکنان و سهامداران. ارزش آفرینی برای این دو گروه لازمه موفقیت در هر کسب و کاری است. در واقع اولین قدم اساسی برای سودآوری، شناسایی روش هایی است که از طریق آن بتوان برای مشتریان، کارمندان و سهامداران ارزش ایجاد کرد.
در ادامه ارزش آفرینی برای کسب و کار را در سه گروه یاد شده توضیح خواهیم داد.
ارزش آفرینی برای مشتریان
ارزش آفرینی برای مشتریان به معنای فروش محصول، فریب دادن یا متقاعد کردن آنها برای خرید نیست بلکه به معنای درک و برآوردن انتظارات مشتریان است. ارزش آفرینی برای مشتریان به معنای عرضه محصولات و خدماتی است که مشتریان آنها را مفید تشخیص داده و نیاز و رضایتمندی آنها را تامین نماید. هر چه کفه خدمات و کالای عرضه شده به مشتری سنگین تر از کفه توقعات و انتظارات وی باشد، ارزش بیشتری برای مشتری خلق شده است.
چهار روش کلی وجود دارد که از طریق آنها بتوان برای مشتریان ارزش ایجاد کرد: کاهش هزینههای محصول یا هزینههای تولید؛ کاهش هزینههای مصرف کننده؛ افزایش تقاضا از طریق افزایش کیفیت و کاهش قیمت محصولات یا افزایش قیمت محصولات جایگزین؛ اختراع یا تولید محصولات یا خدمات جدید.
ارزش آفرینی برای سرمایه گذاران
ارزش آفرینی برای سهامدان دارای جنبههای مختلفی است. مهمترین آن تعامل دو طرفه و ارزیابی مستمر کسب و کار و اطلاع رسانی به آنها است. زمانی که به صورت مستمر با سرمایه گذاران تعامل دارید، آنها ارزش کسب و کار شما را درک کرده و بودجه مناسبی برای آن تخصیص میدهند. سودآوری و مدیریت مالی محتاطانه از دیگر جنبههای مهم در این سطح خلق ارزش است. در این صورت سهامداران دقیقا میدانند پول خود را در کجا خرج کردهاند.
ارزش آفرینی برای کارکنان
برای ارزش آفرینی برای کارکنان باید با آنها ارتباط مستقیم برقرار کنید. در این صورت متوجه میشوید آنها برای کمک به پیشرفت کسب و کار شما، به چه چیزهایی احتیاج دارند، ارزشهای ملموس مانند حقوق و مزایای بیشتر یا ارزشهای ناملموس مانند همفکری، صمیمت، توجه و احترام؟ اگر محیطی را ایجاد کنید که کارمندان احساس کنند مورد توجه قرار دارند، پیوند قوی با شرکت و اهداف آن ایجاد خواهند کرد.
روش های ارزش آفرینی برای کسب و کار
مکانیسمهای خلق ارزش
در ارزش آفرینی برای کسب و کار سه نوع مکانیسم دخالت دارند: مکانیسم اقتصادی، مکانیسم اجتماعی و مکانیسم ادراکی. مکانیسم اقتصادی همان فعالیتهای عملیاتی کسب و کار هستند که به خلق ارزش میانجامند مانند تولید کالا و خدمات، تحقیق و توسعه.
منظور از مکانیسم اجتماعی روابط و کنشهای اجتماعی هستند که بر رفتار انسانها و تصمیمگیری آنها تاثیر میگذارند مانند رفاقت و دوستی، مشروعیت، شهرت شرکت و سایر انگیزههای اجتماعی. به عبارتی میتوان گفت مکانیسم اجتماعی بر تعاملات اجتماعی و برقراری ارتباط تمرکز دارد.
مکانیسمهای اجتماعی نیز مانند مکانیسمهای اقتصادی در ارزش آفرینی برای کسب و کار موثر هستند. به عنوان مثال ممکن است دلیل فرد برای خرید از فروشگاه الف دوستی با کارکنان آنجا باشد یا علت مراجعه به رستوران خاصی شهرت صاحب آن باشد.
سومین مکانیسم موثر بر ارزش آفرینی برای کسب و کار، مکانیسمهای ادراکی هستند. این مکانیسم در برخی مواقع مکمل مکانیسم اقتصادی و اجتماعی است و در برخی مواقع به صورت مستقل باعث خلق ارزش میشود. مکانیسم ادراکی بر تصورات، قضاوتها و تفاسیر افراد تمرکز دارد. افراد ضمن اینکه میتوانند ارزشهای جدید را از طریق میزان مطلوبیت درک کنند، میتوانند ارزشهای سایر افراد برای خود تصویرسازی نمایند. شرکتها از این مکانیسم در راهبردهای فروش و بازاریابی خود استفاده میکنند.
ضرورت درک و آموزش ارزش آفرینی
همان طور که در ابتدای مقاله تاکید شد بین ارزش آفرینی برای کسب و کار و موفقیت و توسعه پایدار، ارتباط مستقیم و نزدیک وجود دارد. این مفهوم موضوع جدیدی در تحقیقات مدیریت و بازاریابی است. هنوز بسیاری از کسب و کارها با آن آشنایی نداشته و یا اهمیت آن را درک نکرده اند. بنابراین خلق ارزش را فدای سودآوری کوتاه مدت میکنند، در حالی که خلق ارزش لازمه سودآوری مستمر و بلندمدت است.
در اقتصاد امروزی که مدل رقابت تغییر کرده و فضای کسب و کار با تحولات جدی مواجه شده، آموزش برای یافتن بهترین راهبردها ضرورت دارد. موضوع ارزش آفرینی، اهمیت آن در کسب و کار، روشهای خلق ارزش و نحوه پیاده سازی آنها از مهمترین موضوعاتی است که باید توسط مدیران و صاحبان کسب و کار آموخته شود. اما برای یادگیری این مباحث مهم چه دورههای آموزشی وجود دارد؟
معرفی دوره ام بی ای
دوره MBA یک دوره پیشرفته مدیریت کسب و کار است. این دوره معادل کارشناسی ارشد است. بنابراین پیش نیاز این دوره داشتن مدرک کارشناسی در یکی از رشتههای دانشگاهی است. دورههای پیشرفته ام بی ای، DBA و Post DBA نام دارند. در این دوره تخصصی موضوعات و مباحثی آموزش داده میشود که برای موفقیت در فضای کسب و کار امروزی ضرورت دارد. مباحثی همچون تفکر استراتژیک، اصول مدیریت، بازاریابی، اقتصاد، حقوق، آینده پژوهی، منابع انسانی، اصول ارتباط جمعی.
برای اینکه اهمیت و ضرورت دوره ام بی ای را درک کنیم باید در مورد تاریخچه پیدایش آن بدانیم. این دوره برای اولین بار در اوایل قرن بیستم در بوستون آمریکا برگزار شد. در این زمان موج صنعتی شدن تمام مشاغل و کسب و کارها را تحت تاثیر قرار داده و با تحولات شدید مواجه کرد. حفظ و رشد کسب و کار در این شرایط نیازمند کارمندانی با مهارتهای نوین بود. دانشگاه هاروارد در سال 1908 این خلا بازار کار را درک کرده و با برگزاری رسمی دوره ام بی ای به این نیاز مبرم پاسخ گفت.
ارزش آفرینی برای مشتریان در دوره ام بی ای
مزایای شرکت در دوره ام بی ای آنلاین
همان طور که متوجه شدید دوره ام بی ای مزایای بسیار زیادی داشته و برای برخی گروهها یک ضرورت است. اما اگر فرصت کافی برای حضور منظم در کلاسها را ندارید، نگران نباشید. میتوانید در دوره ام بی ای آنلاین شرکت بفرمایید. برخی از مراکز و دانشگاههای معتبر که دوره MBA را برگزار میکنند، امکان شرکت به صورت آنلاین و غیر حضوری را نیز فراهم کردهاند. برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به سایت دانشگاه تهران مراجعه نمایید.
با شرکت در دوره ام بی ای آنلاین ضمن صرفه جویی در زمان، میتوانید طبق زمان بندی شخصی خود از مطالب کلاسها بهره بگیرید.