بررسی متغیرهای اقتصاد ایران و نحوه تاثیرگذاری آن‌ها بر اقتصاد کلان کشور

متغیرهای اقتصادی در واقع شاخص‌هایی هستند که هر کشور می‌تواند از آن‌ها برای بهبود وضعیت‌ و جایگاه اقتصادی خود بهره ببرد. این متغیرها می‌توانند به صورت مستقیم یا غیرمستقیم بر روی اقتصاد کلان تاثیر بگذارند. باید در نظر داشته باشید که برخی از این متغیرها در ارتباط با سایر شاخص‌های خارجی می‌توانند باعث رشد یا تنزیل اقتصاد کشور شوند.

آشنایی با انواع متغیرهای اقتصادی و تاثیر آن‌ها بر اقتصاد کلان ایران

زمانی که شما متغیرهای اقتصادی را شناسایی نمایید، می‌توانید پتانسیل‌های نهفته را ردیابی نمایید. از سوی دیگر می‌توانید متوجه شوید که کشور از چه جنبه‌هایی نیاز به رشد و ترقی دارد. از همین رو می‌توان تصمیمات کاربردی اتخاذ نمود. این تصمیمات قطعا بر روی زندگی شهروندان تاثیر خواهند داشت. بسیاری از افراد تصور می‌نمایند که متغیرهای اقتصادی تنها به رشد کشورها مربوط می‌شوند اما باید گفت که آن‌ها می‌توانند زندگی افراد را نیز به صورت غیرمستقیم تحت الشعاع قرار دهند.

اگر شما با متغیرهای اقتصادی آشنا باشید، راحت‌تر می‌توانید برای خرید‌های ریز و درشت و سرمایه‌گذاری‌های خود برنامه‌ریزی نمایید. همین مورد بر روی مشاغل نیز صادق است. از همین رو در ادامه با برخی از این متغیرها و تاثیرات آن‌ها آشنا خواهیم شد.

تولید ناخالص داخلی:

این مورد که به اختصار GDP نیز نامیده می‌شود، در اقتصاد کلان کشور تاثیر بسزایی دارد. به کمک این شاخص شما می‌توانید میزان ارزش پول تمام کالاها و خدماتی که در داخل کشور تولید شده یا فعالیت می‌نمایند را به دست آورید. البته این شاخص در یک بازه زمانی مشخص اندازه‌گیری می‌شود. عموما بازه زمانی یک ساله را برای بررسی تولید ناخالص داخلی در نظر می‌گیرند. در بررسی متغیرهای اقتصاد، باید بدانید که تولیدات داخلی خود در دو دسته طبقه‌بندی می‌شوند. برخی از تولیدات ناخالص داخلی به صورت اسمی هستند. در این دسته مواردی چون تورم و تغییرات قیمت‌ها به صورت آنی بررسی می‌شود. اما در بحث تولیدات ناخالص واقعی، ارزش خدمات یا کالا بدون اینکه تورم بر روی آن‌ها نقشی داشته باشد، بیان می‌گردد. با این توضیح بدون توجه به بازار و تورم‌های موجود، شما می‌توانید ارزش کالا یا خدمات را به دست آورید.

نرخ تورم و تاثیر آن بر روی اقتصاد

شاخص بعدی در زمینه متغیرهای اقتصادی، نرخ تورم می‌باشد. این مورد به صورت مستقیم اقتصاد کلان کشور ایران را می‌تواند تحت تاثیر قرار دهد. منظور از تورم، بالا رفتن مکرر قیمت‌ها به حدی می‌باشد که افراد دیگر با مقدار پول قبلی، توانایی خرید نداشته باشند. به عبارت دیگر ارز کمتری در اختیار افراد خواهد بود. منظور از تورم در واقع گردش پول زیاد می‌باشد. هر اندازه پول بیشتر در جریان باشد، تقاضا بالاتر می‌رود و همین مورد موجب انفجار قیمت‌ها خواهد شد. برای اینکه شما بتوانید این شاخص را در کشور اندازه‌گیری نمایید باید از مشخصه CPI بهره ببرید. این مورد بر اساس قیمت مصرف‌کننده، میانگین ارزش کالاها را به دست می‌آورد. هر اندازه ارزش کالا در زمان عرضه و زمان خریداری توسط مصرف‌کننده بیشتر باشد، این شاخص نیز بیشتر بوده و لذا تورم ایجاد‌ شده نیز بیشتر خواهد بود.

نرخ بیکاری

یکی از معضلات در اقتصاد ایران نرخ بیکاری‌ست که این مورد بر روی اقتصاد کلان نیز تاثیر بسزایی دارد. همان‌گونه که از نام شاخص فوق می‌توان دریافت، به میزان بیکاری افراد نسبت به جمعیت شاغل، نرخ بیکاری گفته می‌شود. برای درک متغیرهای اقتصادی که به نرخ بیکاری اشاره دارند، همواره باید جمعیت افراد شاغل را به دست آورد. هر اندازه نرخ بیکاری در کشور بیشتر باشد، بهره‌وری نیز به همان اندازه کمتر می‌باشد. در همین راستا بیان می‌گردد تا حتما سن افراد شاغل و بیکار مدنظر قرار داده شود.

حق بیمه ریسک در اقتصاد

یکی دیگر از متغیرهای اقتصادی که بر روی اقتصاد کلان کشور نیز تاثیر زیادی دارد، حق بیمه ریسک می‌باشد. این مورد به ارزش اضافی پرداخت شده توسط سرمایه‌گذاران برای خرید بدهی یک کشور اطلاق می‌گردد. از همین رو اگر بدهی کشور به صورت دقیق اندازه‌گیری نشود، این حق ریسک نیز به درستی سنجیده نمی‌شود. از همین رو می‌تواند باعث ضربه شدید به اقتصاد کشور شود.

منظور از حق ریسک، هزینه اضافی می‌باشد که به سرمایه‌گذاران این تضمین را می‌دهد که با توجه به آن، حق دخالت در بدهی‌های کشور دیگر را داشته باشند. اگر به این مورد دقت نشود، سرمایه‌گذاری بی‌فکر در کشور دیگر صورت می‌گیرد و این مورد سرمایه‌های کشور را خارج می‌نماید. از همین رو هزینه‌ها به حد قابل توجهی افزایش می‌یابد.

تراز پرداختی

در متغیرهای اقتصادی، ترازهای پرداختی از جمله فاکتورهای مهم می‌باشند. به کمک این شاخص شما می‌توانید تمام معاملات یک کشور را که با سایر کشورها انجام می‌شود، در یک دوره زمانی بررسی نمایید. با در نظر گرفتن این متغیر می‌توان فعالیت‌های تجاری و اقتصادی را با کشورهای دیگر ادامه داده یا قطع نمود. در واقع باید بیان داشت که ترازها بر میزان صادرات و واردات کشور ایران تاثیر بسزایی دارند. در این تراز تمام فعالیت‌های اقتصادی از جمله فعالیت‌های افراد یا فعالیت‌های شرکت‌های مختلف تاثیر دارد. از همین رو یک تراز خوب باید به تمام جزئیات دقت داشته باشد.

نقش ترازهای تجاری در اقتصاد

ترازهای تجاری تنها به میزان واردات و صادرات بین کشور ایران و سایر کشورها توجه می‌نماید. برای این مورد بسیار مهم است که ارزش واقعی از صادرات یا واردات را به دست آورید. در کشور ایران به کمک این تراز می‌توان متوجه شد که آیا باید واردات یا صادرات محصولی را ادامه داد یا خیر. هر اندازه زمان بیشتری بر روی این شاخص صرف شود و اطلاعات بیشتری به دست آید، تصمیمات گرفته شده عملی‌تر خواهند بود.

متغیرهای اقتصادی چه تاثیری بر روی اقتصاد کلان کشور دارند؟

اقتصاد کلان تحت تاثیر فاکتورهای متفاوتی می‌باشد. اما در این بین برخی از فاکتورها بیش از سایرین بر روی اقتصاد تاثیر می‌گذارند. اما به صورت کلی توصیه می‌شود تا حتما به میزان تقاضا توجه ویژه‌ای شود. تقاضا، قیمت‌ها و به دنبال آن میزان تورم را تحت تاثیر قرار می‌دهد. وقتی قیمت افزایش یابد به همان میزان، تقاضا کم می‌شود. از همین رو تعادل در بازار به هم می‌خورد. زمانی که عرضه و تقاضا با یکدیگر در تعادل نباشند، مشکلات زیادی از جمله مشکلات فعلی ایجاد می‌شود. اقتصاد ایران تحت تاثیر مستقیم ارز می‌باشد. از همین رو هر اندازه نرخ ارز بیشتر شود، ارزش پول داخلی کمتر شده و تورم زیادی ایجاد می‌شود. این مورد می‌تواند بر هزینه‌های عمومی تاثیر مستقیم داشته باشد.

زمانی که منافع عمومی تحت تاثیر قرار گیرد، مواردی چون آموزش، حمل و نقل، اشتغال و بهداشت نیز تحت تاثیر قرار می‌گیرند. از همین رو گفته می‌شود که امکان ایجاد هرج و مرج وجود دارد. البته گفتنی است که نرخ رشد اقتصاد یا کاهش آن در کشورهای مختلف به فاکتورهای متفاوتی نیز وابسته می‌باشد. اما در این بین اقتصاددانان به مواردی چون تجارت بین‌المللی، سرمایه‌های انسانی، تورم، بدهی‌های داخلی و خارجی، فساد و … توجه ویژه‌ای دارند.

اهمیت شناسایی متغیرهای اقتصادی:

برای یک اقتصاددان بسیار مهم است که با متغیرهای اقتصادی آشنا باشد. اگر اقتصاددان‌ها بتوانند از برنامه‌ای استفاده نمایند که پیرو آن رشد اقتصادی افزایش یابد، به همان اندازه رشد تولید داخلی نیز بالاتر می‌رود؛ لذا می‌توان نتیجه گرفت که رفاه اقتصادی بیشتر می‌گردد. البته باید به این مورد نیز اشاره نمود که با بالا رفتن رشد نرخ اقتصادی، فشار زیادی به منابع وارد می‌شود و مدیریت آن‌ها از اهمیت بالایی برخوردار خواهد بود؛ لذا تصمیم‌گیرندگان کشور همواره باید منابع را بررسی نمایند تا جایگاه خود را در منطقه از دست ندهند.

در اکثر مطالعاتی که انجام گرفته است، متغیرهای کلان اقتصادی و نهادی به صورت همزمان بر روی منابع تاثیرگذار بوده‌اند؛ لذا یک کشور در حال پیشرفت همچون ایران نیز باید از این دو مورد به صورت همزمان بهره ببرد تا فعالیت‌های خود را گسترش دهد. آنچه باعث پیشرفت ایران در این حوزه می‌شود، مواردی چون توجه به سرمایه‌های فیزیکی، نقش تورم بر روی اقتصاد، میزان بدهی‌های خارجی و بررسی تجارت بین‌الملل می‌باشد.

جمع‌بندی:

همان‌گونه که در بالا مطالعه نمودید، متغیرهای اقتصادی زیادی وجود دارند که می‌توانند بر روی دادوستدها و رفاه اقتصادی کشور تاثیر بگذارند. در این مقاله تلاش شد تا برخی از موارد مهم و تاثیرگذار بررسی شود. اما در نظر داشته باشید که این فاکتورها در ارتباط مستقیم با یکدیگر قرار دارند. از همین رو در زمان بررسی لازم است تا این شاخص‌ها را به صورت جداگانه یا تجمیعی در نظر گرفته و اثرات آن‌ها را بررسی نمایید. در واقع می‌توان بیان داشت که شاخص‌های ترکیبی، مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار بر روی رشد اقتصاد کشور می‌باشند. اگر مایلید تا به عنوان یک اقتصاددان به کشور خود خدمت نمایید، لازم است تا مواردی چون سرمایه انسانی، رشد اقتصادی، سرمایه فیزیکی، تجارت بین‌الملل، تورم و … را اندازه‌گیری نمایید.