مقدمه
بسیاری از افرادی که قصد راه‌اندازی کسب وکار خود را دارند، در پس ذهنشان نگران مشکلات اقتصادی و مسائل مالی حاکم بر جامعه بوده و به دنبال فرد مناسبی هستند تا بتواند به آنها در این مسیر پر پیچ و خم راهنمایی و مشاوره دهد. گروهی دیگر کسب‌وکار خود را راه‌اندازی کرده و در مدیریت مسائل مالی سازمان و یا شرکت خود دچار مشکل میشوند و حتی شاید نیازمند دریافت وام برای گذراندن دوران سخت مالی خود باشند. این دسته از افراد، چنین گمان میکنند که دریافت وام و تسویه کردن بدهی‌ها در این شرایط اقتصادی، نوعی برد محسوب میشود؛ درحالی که این تصور کاملا اشتباه است؛ چراکه دریافت وام تنها اگر با هدف سرمایه‌گذاری در مسیری درست و کسب سود انجام شود، مطلوب خواهد بود. در غیر این صورت با توجه به ارزش پول در کشور ما، ممکن است حتی نوعی زیان محسوب شود؛ زیرا با توجه به تورم موجود در این سالها، زمان حرف اول را در انتخاب یک مسیر سرمایه‌گذاری درست و پیشبرد آن میزند. تمامی افراد جامعه از این امر آگاهند که ارزش پولی که امروز در دست دارند با ارزش همان پول در چند روز آتی متفاوت بوده و به دنبال راهی برای حفظ سرمایه خود و نگهداری آن در شرایط باثبات هستند. در این مقاله به بررسی ارزش فعلی پول، نرخ بهره و رابطه آن با تورم و تحلیل انواع وام‌ها و روش‌های سرمایه‌گذاری میپردازیم. اگر ابهاماتی در خصوص این موضوعات در ذهنتان نقش بسته است؛ تا پایان همراه ما باشید.
ارزش زمانی پول چیست؟
در علم اقتصاد و امور مالی، پول دارای ارزش بوده، که با گذشت زمان دستخوش تغییراتی میشود. در واقع پول در هر برهه زمانی دارای ارزش فعلی بوده که با نرخ تنزیل متفاوت در پرداخت‌ها و یا دریافت‌ها تغییر میکند. با توجه به این موضوع با کمک فرمول‌ها و روش‌هایی اقدام به محاسبه ارزش پول در حال حاضر و آینده میشود. ارزش زمانی پول، بیانگر این مفهوم است که ارزش پول شما در حال حاضر بیشتر از ارزش همین مبلغ در آینده خواهد بود. ارزش زمانی پول یک اصل اساسی در امور مالی است و برای تصمیم‌گیری استراتژیک و بلندمدت مالی استفاده میشود، مانند اینکه آیا در یک پروژه سرمایه‌گذاری شود یا خیر و یا کدام دنباله جریان نقدی مطلوب‌تر است.
مثالی از مفهوم ارزش زمانی پول
مفهوم ارزش زمانی پول در هدایت تصمیمات سرمایه‌گذاری کمک شایانی میکند. به عنوان مثال، فرض کنید شما به عنوان یک سرمایه‌گذار میتوانید بین دو پروژه یکی را برگزینید: پروژه A و پروژه B یکسان هستند با این تفاوت که پروژه A وعده پرداخت 1 میلیارد تومانی در سال اول را میدهد، در حالی که پروژه B یک میلیارد تومان پرداخت نقدی در سال پنجم را پیشنهاد میدهد. با توجه به این موضوع درمییابیم که پرداخت 1 میلیارد تومانی پس از یک سال در مقایسه با 5 سال یکسان نبوده و ارزش مبلغ دریافتی پس از گذشت یک سال بیشتر از مبلغ دریافتی از پروژه B است.
نرخ بهره
نرخ بهره عبارت است از نرخی که برای جلوگیری از کاهش ارزش پول پرداختی در امروز و دریافتی در آینده، از وام گیرنده دریافت میشود. نرخ بهره با توجه به عوامل مختلفی که تورم هم جزئی از آن است، تعیین میشود. انواع نرخ بهره عبارتند از:
- نرخ بهره ساده
- نرخ بهره مرکب
- نرخ بهره اسمی
- نرخ بهره حقیقی
- نرخ بهره موثر
ارتباط نرخ بهره و تورم
پس از تعریف نرخ بهره، سراغ رابطه بین نرخ بهره و نرخ تورم میرویم. رابطه بین نرخ بهره و تورم، یک نظریه کلاسیک منسوب به اقتصاددان امریکایی ايروينگ فيشر است.
اروینگ فیشر در فرمول زیر رابطه نرخ بهره اسمی، نرخ تورم و نرخ بهره حقیقی را اینطور نشان میدهد:
I = r + π
I = نرخ بهره حقیقی
r= نرخ بهره اسمی
π= نرخ تورم
در اقتصاد کشورهای توسعه یافته، تورم مسئله‌ای حل شده است. به همین دلیل است که بانک‌های مرکزی دغدغه کنترل تورم از طریق دستکاری نرخ بهره را ندارند. در این نوع اقتصادها، رابطه معکوسی بین نرخ بهره و تقاضای منابع مالی توسط سرمایه‌گذاران وجود دارد.
تعریف وام
وام عمل گرفتن پول، ملک یا سایر کالاها در عوض بازپرداخت اصل سرمایه در آینده به همراه بهره یا سایر هزینه‌های مالی درنظر گرفته میشود. در ادامه به بررسی انواع وام‌ها میپردازیم.
انواع وام‌ها عبارتند از:
- کوتاه مدت
- بلند مدت
که این دو دسته نیز خود شامل زیر مجموعه‌های دیگری هستند.
کوتاه مدت
- مضاربه: این وام مختص افراد فعال در بخش تجارت و بازرگانی است. این وام توسط بانک‌های دولتی و خصوصی به بازرگانان داخلی و خارجی تعلق می‌گیرد.
- خرید دین: تسهیلات خرید دین، به نگاه‌های اقتصادی که اسناد و اوراق تجاری و اعتباری بابت فروش کالا یا خدمات دارند، با سررسید یکساله پرداخت میشود.
بلند مدت
- استهلاکی: وام‌هایی که با اقساط پرداخت میشوند و سررسید آنها بیش از یک سال است.
- تفکیکی: وامی است که وام‌گیرنده با یک نرخ توافق شده در دوره‌های معین به وام دهنده سود میپردازد و اصل وام در سررسید عیناً به وام‌دهنده بازپرداخت میشود.
تعریف سرمایه گذاری
سرمایه‌گذاری موضوع گسترده‌ای بوده و راه‌های گوناگونی دارد. اما در حالت کلی به فرآیند خرید چیزهایی که با گذشت زمان ارزش آنها بیشتر شود، سرمایه‌گذاری گفته میشود. صرف هزینه برای بهبود وضعیت زندگی نیز نوعی سرمایه‌گذاری در دنیای مالی امروز محسوب میشود. سرمایه‌گذاری بیشتر برای خرید اوراق بهادار، خرید ملک و باقی کالاهای ارزشمند در نظر گرفته میشود که در مدت زمان مشخصی، فرد را به سود مورد انتظار میرساند.
انواع مدل‌های سرمایه‌گذاری
در این بخش به تحلیل و بررسی انواع مدل‌های سرمایه‌گذاری که در طول دوران کسب‌وکار و یا زندگی روزمره خود با آنها مواجهیم میپردازیم.
انواع سرمایه‌گذاریها عبارتند از:
· سرمایه‌گذاری مستقیم
· سرمایه‌گذاری غیر مستقیم
· سرمایه‌گذاری کوتاه مدت
· سرمایه‌گذاری بلند مدت
سرمایه‌گذاری مستقیم
در سرمایه‌گذاری مستقیم شما بدون واسطه مدیریت سرمایه‌گذاری خود را عهده‌دار هستید. به‌طور مثال هنگامی که با استفاده از پس‌انداز شخصی خود کاری را راه اندازی میکنید، یک سرمایه‌گذاری مستقیم انجام دادهاید. در سرمایه گذاری مستقیم معمولاً ریسک انجام کارها بالاتر بوده و از طرفی همه افراد تخصص و زمان لازم برای انجام کلیه کارها را ندارند؛ برای افراد تازه وارد بهتر است تا از روش سرمایه گذاری غیرمستقیم استفاده کنند. یکی از بهترین نمونه‌های سرمایه‌گذاری مستقیم، سرمایه‌گذاری در بازار بورس هست.
سرمایه گذاری غیرمستقیم
نوع دیگر از سرمایه‌گذاری، سرمایه‌گذاری غیرمستقیم است. در این مدل فرد سرمایه خود را در اختیار واسطه قرار میدهد و سود حاصل را دریافت میکند. این روش برای زمانی استفاده میشود که شما تخصص و زمان کافی برای انجام روش مستقیم را ندارید. بهترین نمونه سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در بازار سرمایه است.
سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت
حتماً به این موضوع آگاهید که علاوه‌بر نوع سرمایه‌گذاری مدت زمان بازدهی آن نیز از اهمیت بالایی برخوردار است در واقع میتوان با درنظر داشتن مدت زمان بازدهی، سرمایه گذاری را به ۲ نوع بلندمدت و کوتاه‌مدت تقسیم کرد.
سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت سود مربوطه را کمتر از ۵ سال به فرد سرمایه‌گذار بازمیگرداند. این نوع سرمایه‌گذاری مناسب افرادی است که میخواهند در مدت زمان کم به سود دست یابند. سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت معمولاً برای اهداف محدود استفاده میشود.
سرمایه‌گذاری بلندمدت در سرمایه‌گذاری بلندمدت نیاز به صبر و تحمل بیشتری است. در سرمایه‌گذاری بلند مدت باید درست و اصولی پیش رفت و سرمایه اولیه مناسب این کار را در اختیار داشت.
جمع‌بندی
تمامی افراد جامعه نیازمند دانش و اطلاعاتی در زمینه سرمایه‌گذاری و مسائل اقتصادی هستند تا بتوانند با بینش و درک عمیقی از مسائل راهی را برگزینند که در آینده دچار زیان مالی نشوند. البته دنیای مسائل مالی و اقتصادی فراتر از موضوعاتی است که به توضیح آنها پرداختیم؛ اما در این مقاله سعی کردیم تا با زبان ساده موضوعات اولیه مورد نیاز در زمینه‌های سرمایه‌گذاری، وام‌ها و ارزش فعلی پول که از اهمیت بالایی برخوردار است را مورد تحلیل و بررسی قرار داده و راهنمای شما در این مسیر باشیم.
